मानवधर्मामध्ये कर्म म्हणजे काय ? 

★ मानवधर्मामध्ये कर्म म्हणजे काय ? ★

आपण दररोज सकाळची विनंती करतो, त्या विनंतीमध्ये आपण दररोज भगवंताला आपल्या कर्माची क्षमा मागतो, 'मी माझ्या कर्मानी चुकलो याची मला क्षमा द्या.'

आपण कर्म करीत असतांना मागील जन्माचा किंवा या जिवनात केलेला कर्मभोग आपल्या मागे लागला होता, हे बाबांच्या लक्षात आले आणी म्हणून बाबा जुमदेवजींनी आपल्याला सांगितले व शिकविले, कि 'या कर्मभोगातुन जर कुणी मुक्त करु शकत असेल तर ती फक्त दैवी शक्ती आहे,' म्हणून आपण रोज परमेश्वराला म्हणतो, 'मी माझ्या कर्मानी चुकलो याची मला क्षमा द्या.' हे फक्त पांठातर करायचे वाक्य नाही तर चिंतन करायचे वाक्य आहे. पण हे तेव्हाच लक्षात येवू शकते जेव्हा आपण आपल्याकडे बघू. आपल्याकडे पाहणे म्हणजे आपल्या विचारांकडे लक्ष देणे, आपल्या बोलण्याकडे लक्ष देणे, आपल्या कार्याकडे पाहणे. तर या कर्मभोगाच्या कहाणीमध्ये, या जिवनाच्या कालचक्रामध्ये कर्म हे प्रदान आहेत आणी या मार्गामध्ये जे त्तव, शब्द व नियम आहेत ते या कर्मावर आधारित आहेत.

आपण मार्गामध्ये आल्यानंतर ज्या काही घटना आपल्या जिवनात घडतात त्याला कारणीभूत आपले कर्म आहेत. तेव्हा बाबांनी सांगितले आहे, कि "हे सेवक तू जाग जा, तुफान आनेवाला है, जो जागेगा सो पायेगा और जो सोयेगा वो खोयेगा."

★ "अगर हम हमारे बारे मे जागृत नही है, हमारी खुद कि खबर हमे नही है, दुनिया कि खबर है, पुरा ज्ञान है, संसार का ज्ञान हे, वेद-पुरान का ज्ञान है; लेकिन खुद का ज्ञान नही है, तो हमे निंद आ जाऐगी।"

हमारे कर्मो कि तरफ हमारा ध्यान नही है तो हमारी गलतिया हमे दिखाई नही देगी। बाबाने बोला है, की "मी माझ्या कर्मानी चुकलो याची मला क्षमा द्या, ऐसा हमे रोज कहना है।" मग बोलल्यानी होणार नाही तर मग माझे कर्म काय? याचा विचार करावा लागेल. बाबांनी सांगितले, की "आपल्याला परमेश्वराला प्रिय ते कार्य करायचे आहेत व ते आहेत तत्त्व, शब्द आणि नियम!

★ "गलतियो से जुदा तु भि नही और मै भि नही, क्योकि खुदा तू भि नही और मै भि नही"

हे जेव्हा आपल्या लक्षात येईल आणी आपण कर्म करणारे आहोत, कर्म करतांना चुका होतातच; पण हेच जर सासुच्या लक्षात आले, की 'माझे कुठे चुकते,' हेच जर सुनेच्या लक्षात आले व हेच जर पतीच्या लक्षात आले, की 'माझे कुठे तरी चुकते' व त्यांनी वागणूक सुधरवली तर त्या परीवारात स्वर्ग निर्माण झाल्याशिवाय राहणार नाही.

★ "मै तुझको और तू मुझको ईल्जाम देते है; मगर अपने अंदर झाकता तू भि नही और मै भि नही !"

मुलांनी जर रोज विचार केला की माझे वडिल मला का रागावतात? कारण मी चांगला वागलो पाहीजे, अभ्यास केला पाहीजे, लवकर ऊठलो पाहीजे. माझे चुकते म्हणूनच माझे आईवडील रागावतात, हे जर मुलांच्या लक्षात आले तर त्या घरामध्ये एकतेचे वातावरण निर्माण होईल व मानवधर्माच्या शिकवणीनुसार, तत्त्व, शब्द, नियमाला अनुसरुन आपल्या परिवारामध्ये ऐकतेचे वातावरण निर्माण व्हायला पाहीजे.

आपल्या कुण्या सेवकांना बाबांकडुन वरदान मिळालेलं नाही, जसं हीरण्य-कश्यपला परमेश्वराची साधना केल्यानंतर वरदान मिळालेलं होतं, की 'तू ना तो दिन मे मरेगा - ना रात मे, ना अस्त्र से और ना ही शस्त्र से, ना धरती पे मरेगा - ना आकाश मे!' असं कोणत्या सेवकांना वरदान मिळालेलं आहे काय? - नाही! मग आपल्याला बाबांनी काय मागितले आहे व काय दिले आहे!

★ "हे सेवक तू मुझे दो तत्त्व दे - मै तुझे दो त्तव दुंगा। तु वचन दे मरनेका - मै अमृत कि वर्षा कर दू। तू वचन दे त्तव, शब्द, नियम पर चलनेका -मै तेरी आत्मा मे परमात्मा का रस भर दू!"

आपल्याला अगोदर वचन द्यायचे आहे, नंतर बाबांनी आपल्या वचन दिलेले आहे मात्र कुणालाही वरदान दिले नाही व ही कर्मभुमी आहे. महाणत्यागी बाबा जुमदेवजींनी आपल्या सेवकांना शिकविले आहे, कि 'आपल्याला कर्म कसे करायचे आहेत त्यासाठी आपले विचार महत्त्वाचे आहेत. आपल्या कर्मांची सुरुवात आपल्या विचारापासुन होते. बाबांनी सांगितले, की "या मार्गात जी दैवी शक्ती आहे ती अफाट सागर आहे आणी आपल्या जवळ ती दैवी शक्ती साठविण्यासाठी काय आहे? - डब्बा आहे, बालटी आहे, की टाकं आहे? हे आपल्या कर्मावर अवलंबून आहे, म्हणून आपले विचार चांगले असणे फार महत्त्वाचे आहे.

महाणत्यागी बाबा जुमदेवजी सेवकांना नेहमी सांगत असायचे, की "बाबा विचारोसे पुर्ण है इसलिऐ भगवान, बाबा जुमदेवजीको पुरी मदत करता है और सेवक विचारोंका कुछ अंश ही है, इसलिऐ सेवक को ऊतनिही मदत मिलती है।" यह सब चिंतन करने की बात है, बाबाने ऐसा क्यो बोला होगा? तभी सेवकोंके विचारोकी क्रांती होगी।

कही बार हम जो सोचते है वो बोलते नही, इतना कुडा-कचरा हमारे दिमाग मे आता है, इसलिऐ हमे ऐसे बैठक मे जाना चाहीऐ, हवन मे जाना चाहीऐ, भगवतकृपा के कार्योमे जाना चाहीऐ तभी हमारे विचारोकी क्रांती होगी। या मार्गामधील जी दैवी शक्ती आहे ती विचारांवरच मदत करते. म्हणून आपल्याला आपल्या कर्माकडे लक्ष द्यायला पाहीजे, मी माझ्या कर्माकडे लक्ष देतो, तुम्ही आपल्या कर्माकडे लक्ष द्या. हे जेव्हा प्रत्येक सेवक करायला लागेल तेव्हा त्या परिवारामध्ये ऐकतेच स्वर्ग निर्माण होईल.

आपण कर्म करणारे आहोत आणी कर्म करतांना आपल्या हातून चुका होतात आणी ज्या सेवकांना वाटते की माझ्या हातून चुका होतच नाही, ते सेवक मात्र अंहकारास पात्र ठरतात. तात्पर्य असे आहे की आपण कर्म करतांना आपल्या हातून चुका होतात. जेव्हा चुका लक्षात येतील आणी आपण परमेश्वराला क्षमा मागु, तेव्हा आपण गवतासारखे होवू आणी गवत असे असते की 'बाढ मे, तुफान मे बडे-बडे पेड पौधे नष्ट हो जाते है; लेकिन घास झुक जाता है और दो दिन बाद फिर खडा हो जाता है, जीसे झुकना आता है वही आगे बढता है।'

'अकडना तो मुर्दो की पहचान है और झुकना एक सेवक की पहचान है। जीस सेवक को झुकना आ गया, वह बाबा का सच्चा सेवक हो जायेगा।' पति को अगर झुकना आ गया तो वही सही पतिदेव है। म्हणून आपण सर्व सेवक जे बोलतो, की "मी माझ्या कर्मानी चुकलो याची मला क्षमा द्यावी." याचे आपणाला या प्रकारे पालन करावयाचे आहे आणी बाबांनी जो ऐवढा मोठा सेवक समाज तयार केलेला आहे याला आपल्याच सर्व सेवकांना सांभाळायचं आहे.

लेखन:- श्री प्रदिप मते, मु. पुलगाव, जि. वर्धा

सोशल मिडिया प्रकाशन:- Parmatma Ek News & Info